Köpekler Neden Dışkı Yer?
Köpeğinizi dışkı yerken gördüyseniz sakın panik olmayın, çünkü yalnız değilsiniz. Bu itici sahne aslında birçok köpek sahibinin başına gelir. İlk başta biraz şaşırabilir ya da tiksinebilirsiniz, fakat o küçük çaplı şoktan çıktıktan sonra köpeğinizin sağlığı konusunda daha dikkatli olmanızı tavsiye ederiz. Çünkü “köpeğin kaka yemesi” (tıbbi adıyla kaprofaji) olarak bilinen bu durum, köpeğinizde bazı sorunlar olduğunu belirtebilir. Yine de endişelenmeyin, çünkü dışkı yeme davranışı her zaman bir sorun işareti değildir; bazen sadece köpeğinizin doğasıyla ilgilidir.
Peki ama bu davranışı ne tetikler? Köpeklerde dışkı yeme hangi durumlarda normal kabul edilir, ne zaman endişelenmek gerekir? Gelin köpekler neden dışkı yer öğrenelim!
Köpeklerde Dışkı Yeme Nedenleri
Köpekler zaman zaman dışkı yiyebilirler ve bu durumun nedenleri çeşitlidir. Bazıları doğaldır, bazılarıysa köpeğinizin bir sorun yaşadığını gösterir. Bu yüzden davranışın arkasındaki sebebi analiz etmek gerekir.
Bazı köpekler içgüdüsel olarak dışkıya yönelirler. Örneğin yeni doğum yapmış bir anne köpek, yavrularının temizliğini sağlamak için dışkılarını yalayabilir. Bu tamamen doğaldır ve annelik içgüdüsünün bir parçasıdır. Yavru köpekler de dünyayı tanımaya çalışırken merakla dışkıyı tadabilirler. Bazı köpeklerse sadece dışkının kokusu ya da dokusundan etkilenerek bu davranışı sergiler.
Ancak köpeklerde kaka yeme davranışı her zaman bu kadar masum değildir. Bu davranışın sebebi, stresli ya da mutsuz olmaktan tutun da bazı besin eksikliklerine kadar pek çok nedene sahip olabilir. Hazırsanız bu sebepleri tek tek inceleyelim!
İçgüdüsel Yatkınlık
2018’de yayınlanan bir çalışma, köpeklerin dışkı yeme alışkanlığının atalarından geldiğini iddia eder: Kurtlar, yaşadıkları inleri bağırsak parazitlerinden korumak için dışkılarını yerler. Çünkü iki günden daha eski dışkıda bu parazitlerin çoğalma ihtimali artar. Yani bu davranış kurtlarda hijyen sağlamak amacıyla gelişmiş doğal bir temizlik içgüdüsü olabilir. Günümüzde köpeklerin hala bu alışkanlığı sürdürebilmesi ise bu genetik aktarımın ve içgüdülerinin ne kadar güçlü olduğunu göstermektedir. Bu da, köpeklerin kurtlardan başlayan evriminin bir parçası niteliğindedir.
Tadını Beğenmesi
Köpeğinizin kaka yemesinin arkasında son derece basit ama şaşırtıcı bir sebep olabilir: Dışkının tadı, köpeğinizin hoşuna gidiyor olabilir! Bu gerçek bizim zihnimizde pek de canlanamasa da aslında köpek dünyasında oldukça normal sayılır: Köpeklerin koku ve tat dünyası bizimkinden tamamen farklıdır. Sindirilmemiş yağlar, protein kalıntıları ya da onlara cazip gelen başka maddeler içeren dışkılar işte tam da bu nedenle ilgilerini çekebilir. İğrenç ama evet: Özellikle taze ve daha sert dışkılar bazı köpekler için adeta bir “atıştırmalık” gibidir. Hele bir de farklı türden hayvanların dışkısından bahsediyorsak… Onlar için ödül maması kadar özel olabilir!
(Not: Yetişkin köpekler genellikle başka türler hayvanların dışkısını yiyebilir, fakat başka bir köpeğin dışkısını yemesi son derece nadirdir.)
Dünyayı Tanımaya Çalışması
Unutmamak gerekir ki köpekler çevrelerini ağızlarıyla keşfederler. Bizler nasıl elimizle dokunarak nesneleri tanıyorsak köpekler de ağzını kullanarak dünyayı anlamaya çalışırlar. Bir köpeğin oyuncağını kemirmesi, topu taşıması ya da sahibini sevgiyle yalaması da bu davranışın bir uzantısıdır. Bu nedenle kaka yemek de onlar için zaman zaman sadece çevrelerini tanıma ve keşfetme şekli olabilir. Bu, özellikle yavru köpekler için son derece yaygın bir durumdur.
Çeşitli Sağlık Problemleri
Eğer köpeğiniz kendi dışkısını ya da başka köpeklerin dışkısını yemeye başladıysa ve bu sık sık tekrarlıyorsa, bu durumu mutlaka ciddiye almanız gerekir. Özellikle bu davranışa kusma, ishal, kilo kaybı, halsizlik veya huzursuzluk gibi başka belirtiler de eşlik ediyorsa hiç vakit kaybetmeden veteriner hekiminize başvurun. Çünkü bu durumun altında sindirim sistemiyle ilgili bir hastalık ya da karaciğer, beyin gibi vücudun farklı bölgelerini etkileyen ciddi bir sağlık sorunu yatıyor olabilir.
Veteriner hekiminiz, bu davranışın nedenini anlamak için bazı testler önerebilir. Pika (besin olmayan maddeleri yeme) sendromu, bağırsak parazitleri, demans veya farklı beyin hastalıkları, diyabet, tiroit problemi, vitamin-mineral eksiklikleri ya da başka bir sindirim sistemi sorun olup olmadığını kontrol eder. Özellikle daha önce bu alışkanlığı hiç göstermeyen bir köpekte ani başlayan kaprofaji, genellikle bir şeylerin yolunda gitmediğine işaret eder. Bu yüzden erken teşhis ve doğru yaklaşım çok önemlidir.
Stres ve Endişe
Bazı köpekler kaygı hissettiklerinde dışkı yemeye yönelebilirler. Bu davranış stresli bir durumda kendilerini rahatlatma çabasıdır. Özellikle kısıtlı bir alanda uzun süre kalmak zorunda kalan ya da hareket özgürlüğü sınırlanan köpekler bu duruma daha yatkındır. Örneğin, tuvaletini tutamayıp bulunduğu alana dışkısını yapan bir köpek, ardından cezalandırılacağını düşünerek dışkısını yok etmeye çalışabilir.
Kaprofajiyi tetikleyen kaygı kaynakları arasında genel anksiyete, kapalı alanlarda uzun süre kalma stresi, yalnız kalmaya karşı duyulan ayrılık kaygısı ya da çevresel zenginleştirmenin eksikliği yer alır. Köpeğiniz fiziksel ya da zihinsel olarak yeterince meşgul değilse bu davranışı geliştirme ihtimali artacaktır. Özellikle cezayla yönlendirilmeye çalışılmışsa yaptığı bir “kazanın” ardından dışkıyı yeme davranışı kalıcı hale gelebilir. Bu nedenle köpeğinizin yaşadığı stresi fark edip ona güvenli ve destekleyici bir ortam sunmanız büyük önem taşır.
Yetersiz Beslenme
Köpeğiniz yemek saati yaklaştığında dışkı yemeye daha fazla yöneliyorsa bu davranış açlıkla ilgili olabilir. Eğer öğünleri düzenli verilmiyor ya da porsiyonlar onun ihtiyacını karşılamıyorsa doymak için kakasını yemek isteyebilir. Bununla birlikte, bazı köpekler yeterince doyurucu olmayan ya da kalitesiz mamalarla beslendiğinde kendini tok hissetmeyebilir. Bu durumda tokluk hissini dışkıda kalan sindirilmemiş besinlerle gidermeye çalışabilir. Yani köpeğinizin kaka yemesi yalnızca yiyeceklere aşırı düşkünlüğünden değil, günlük beslenmesinin yetersiz ya da dengesiz olmasından da kaynaklanabilir. Bu yüzden böyle bir davranış fark ettiğinizde köpeğinizin yeterli ve kaliteli beslendiğinden emin olmalı, gerekirse veteriner hekiminize danışarak beslenme düzenini gözden geçirmelisiniz.
Köpekler Kaka Yerse Ne Olur?
Biz insanlar için bu durum ne kadar itici görünse de çoğu zaman ciddi bir sorun oluşturmaz. Ancak yine de bu alışkanlığın bazı riskleri vardır. Dışkı yoluyla bulaşabilecek parazitler, virüsler ve bakteriler köpeğinizin sağlığını tehdit edebilir. Ayrıca bazı hayvanlara verilen ilaçlar dışkıya geçebilir. Örneğin at gübresinde bulunan solucan ilaçları, köpeğiniz için son derece toksik olabilir.
Köpeğinizin dışkı yemesini engellemeniz en iyisidir. Engelleyemediğiniz durumlarda ise hemen ağzını temizlemesine yardımcı olacak bir şeyler yemesini veya içmesini sağlayın. Böylece ağız içindeki zararlı kalıntıların etkisi en aza iner. Ayrıca böyle bir durumda onu öpmekten veya sizi yalamasına izin vermekten kaçının. Eğer istemeden köpeğinizin ağzıyla temas ettiyseniz mutlaka ellerinizi sabunla iyice yıkayın. Tüm bunlarla birlikte köpeğinizin parazit/solucan muayene ve tedavilerini ihmal etmeyin.
Köpeğin Dışkı Yemesi Nasıl Engellenir?
Köpeğiniz sık sık dışkı yiyorsa bu alışkanlığı kırmak için ayrıca kendiniz de bazı pratik adımlar atabilirsiniz:
Köpeğinize “Gel!” veya “Bırak!” gibi komutları öğreterek dışkıya yönelmesini engelleyebilirsiniz. Eğitim sırasında sabırlı olun ve doğru davrandığında bolca övgü verin.
Herhangi bir sağlık sorunundan kaynaklı olarak köpeğinizin dışkı yemediğinden emin olabilmek için gereken tahlilleri ve muayeneleri mutlaka yaptırın.
Yürüyüşlerde tasma takın, gerekiyorsa sepet tipi ağızlık kullanın. Dışarıda kakasını yaptığında kakayı hemen toplayın ve düzenli tuvalet saatlerine sadık kalın.
Köpeğinizin beslenme düzenini gözden geçirin; tok tutan kaliteli mamalar tercih edin ve mamada değişiklik yapmadan önce mutlaka veteriner hekiminize danışın.
Günlük yaşamda ona daha fazla ilgi gösterin, birlikte oyun oynayın ya da yeni aktiviteler keşfedin. Bu hem dikkatini dağıtır hem de bağınızı güçlendirir. Sıkılan, üzülen ve stres yaşayan köpeklerde dışkı yeme problemi ortaya çıkabilir.
Eğer köpeğiniz evdeki kedinizin kakasını yemeye çalışıyorsa mutlaka kedi kum kabını temiz tutun, zamanında temizleyin ve köpeğinizin bu alana yaklaşmasına izin vermeyin.
İşte, artık köpekler neden kakasını yer ve bu durum nasıl önlenir biliyorsunuz!
Kaynak