Köpekler Neden Hırlar?
Köpekler de tıpkı insanlar gibi hislerini anlatmanın yollarını ararlar. Havlamak, kuyruk sallamak ya da göz teması kurmak onlar için bir iletişim dilidir. Bazen ise işte bu iletişim kurma davranışları arasına “hırlama” da eklenebilir. Köpeklerde hırlama çoğu zaman yanlış anlaşılır, ancak bu eylem aslında köpeklerin kendini savunmak, rahatsızlığını belirtmek ya da sınır koymak için kullandığı bir sembol görevi görür. Bazen bir oyunun coşkusu, bazen mamasını koruma isteği, bazen de aniden gelişen bir korku işte bu sesi ortaya çıkarabilir. Yine de dikkate alınması gereken hırlama davranışı, köpeğin alanına ve isteklerine saygı duymak ve oluşabilecek çatışmalardan uzak kalmak için oldukça önemlidir.
Peki ama köpekler neden hırlar, hırladıkları zaman nasıl davranmak gerekir? Gelin, detaylıca inceleyelim!
Köpeklerin Hırlama Nedenleri
Köpeklerin hırlama sebepleri çeşitlidir. Oyun oynama, uyarıda bulunma, stres olma, başka bir köpekle karşılaşma, cezalandırılma, rahatının bozulması, favori şeylerinin elinden alınması gibi durumlar bulunur. Bunların dışında farklı sebepler de köpeklerin hırlamasına sebep olabilir tabii; fakat genel olarak asıl önemli olan şey köpek hırladığında nasıl bir yol izlenmesi gerektiğini bilmektir. Merak etmeyin, yazımızın devamında bu kısma da değineceğiz. Fakat ondan önce gelin köpekler neden hırlar detaylı olarak görelim.
Oyun Oynama Hırlaması
Köpeklerde hırlama nedenleri arasında en çok görülen durumlardan biri oyun oynamaktır. Evet, hırlama genellikle korkutucu görünür, fakat bazen keyifli anlara da eşlik edebilir. Örneğin iki köpek güreşirken çıkan hırlama sesleri çoğu zaman oyunun bir parçasıdır. Yani böyle bir ses duyduğunuz anda köpekler kavga ettiği için endişe duymanıza gerek yoktur; onlar bu şekilde hem sınır çizer hem de eğlenir.
Üstelik kimi köpek kucaklanırken ya da uzun uzun okşanırken bile hırlayabilir. Bu hırlama saldırganlık değil, tam tersine rahatlık işaretidir. Bu yüzden hırlamayı her zaman olumsuz bir uyarı olarak görmek yanlıştır. Köpeğin ne hissettiğini, hangi durumda hırladığını iyi gözlemlerseniz yanlış bir tepki vermezsiniz. Yumuşak bir yüz ifadesine, rahat bir duruşa sahipken hırlıyorsa genel olarak endişe edecek bir durum yok demektir.
Uyarıda Bulunma
Köpeklerin hırlaması bazen oyunla ya da mutlulukla ilgisi olmayan, tam aksine bir rahatsızlık belirten hırlamalardır. Örneğin bir köpek başka bir köpeği tehdit etmek için ya da kendini köşeye sıkışmış hissettiğinde hırlayabilir. Yaralanan bir köpek de aynı şekilde etrafındakileri uzak tutmak için hırlamayı seçebilir.
Bu tür hırlamalara “uyarı” hırlaması diyebiliriz. Bunlar oyun ya da keyif hırlamasından ayrılır çünkü köpeğin bir sınır koyduğunu ve o anda rahat olmadığını anlatır. Bu sinyali fark etmek ise çok önemlidir. Böyle bir durumda hırlama ciddiye alınmalıdır. Çünkü köpek ısırmak, saldırmak gibi daha ileri bir davranışa geçmeden önce hırlayarak son sinyalini verir. Burada yapılacak en doğru şey duruma hemen müdahale ederek köpeği rahatlatmak ve ortamı güvenli hale getirmektir.
Stresli Olma
Stres hırlamaları köpekler için net bir uyarı anlamı taşır. Burada amaç saldırmak değil, karşısındakine “Geride dur!” mesajı vermektir. Çoğu köpek kavga etmek ya da ısırmak istemez ve durumu büyütmek yerine hırlayarak sınırlarını çizer. Bu yüzden stres hırlamaları büyük bir değer taşır. Nadir olsa da uyarı vermeden saldıran bir köpek de olabilir tabii; bu nedenle her zaman köpeğin beden dili konusunda dikkatli olmak gerekir.
Hırlama, köpeğin ruh halini anlamak için bir fırsat değerindedir. Bu sayede tam zamanında müdahale edebilir, köpeği sakinleştirebilir ve olası bir yaralanmanın önüne geçebilirsiniz.
Yabancılar
Köpeklerin hırlama nedenlerinden bir diğeri kesinlikle yabancı kişilerdir. Yabancı kişiler köpek tarafından tanınmadığı için potansiyel bir tehlike, stres kaynağı olabilir. Yani bahsi geçen kişi oldukça dostane bir tavır takınmış olsa da köpek kendisine, alanına veya sahibine bir zarar geleceği korkusuyla agresifleşebilir. Bu da onun hırlamasına neden olur. Bu bir uyarıdır ve yabancı kişinin bu durumda dikkatli olması, köpeğin sınırlarını geçmemesi gerekir. Özellikle ergenlik döneminde olan ve koruyucu köpek ırklarında sıklıkla görülür.
Köpeklerde Tanışma Hırlaması
Bazen köpekler diğer köpeklerle karşılaştığında hırlayabilirler. Bu hırlama genelde diğer köpek yaklaşmadan önce başlar. Sert bir duruş, sabit bir bakış ve öne/yana bakan kulaklar ile birleştiğinde de “Yaklaşma, sınırı geçme!” demiş olur.
Bazı durumlarda ise hırlama, koklaşma anının sonrasında ortaya çıkar. Özellikle bir köpek diğerini çok fazla kokluyorsa ondan rahatsız olmuş olabilir. Hırlama burada devreye girer ve yine aynı şekilde “Geri çekil!” mesajı verir. Eğer taraflar birbirinden hoşlanmadıysa köpekleri başka bir yere yönlendirmek çok daha iyi olacaktır.
Cezalandırılma
Köpekler bağırıldığında, itilip kakıldığında, tasması sıkı bir şekilde çekildiğinde ya da üzerine su sıkıldığında hırlayarak haklı olarak tepki verirler. Böyle anlardaki hırlama, köpeğin korku ve kaygısının dışa vurumudur. Ceza yöntemleri o an işe yarar gibi görünse de aslında bir travma bırakır. Üstelik aradaki iletişimi kötü bir hale getirir.
Bağırmak, vurmak ya da fiziksel ceza uygulamak, yani bir köpeğe zarar vermek hayvan hakları ve vicdanen bir suç olmakla birlikte insan-köpek arasındaki güveni de zedeler. Böylece köpek de insanlardan uzak durmayı ya da onlara karşı daha fazla savunmaya geçmeyi öğrenir. Bazı köpeklerde bu durum travmaya dönüşür ve saldırganlığı bile artırabilir. Bu nedenle negatif bir şekilde cezalandırmak yerine köpeğe neyin doğru olduğunu göstermek gerekir. İstenen davranışı pekiştirmek için ödüllendirmek, pozitif eğitim ve olumlu yaklaşım her zaman en güvenli ve etkili yoldur. Böylece hem köpeğin kendini güvende hissetmesi sağlanır hem de aradaki bağ güçlenir.
Konfor Alanının Bozulması
Son derece keyifli bir şekilde şekerlerken birinin size yanaşmak istediğini düşünün; oldukça tat kaçırıcı, öyle değil mi? Evet, köpekler de böyle hissedebilirler. Yatarak dinlenen bir köpek yanına gelindiğinde hırlayabilir, başını aşağıya indirip göz temasından kaçabilir ve kulaklarını geriye yatırabilir. Kendisine yaklaşılmaması gerektiği mesajı oldukça nettir.
Burada asıl konu köpeğin huzurunun bölünmesidir. Dinlenen bir köpek, bulunduğu güvenli pozisyondan çıkmak istemez. Rahatsız hissettiği için de hırlayarak sınır çizer. Böyle bir durumda köpeği zorlamak yerine geri çekilmek ve ona alan tanımak en doğrusudur.
Kaynak Koruma İçgüdüsü
Köpekler neden hırlar dediğimizde onun kaynaklarını koruma içgüdüsünü de mutlaka saymak gerekir. Bir köpek, değer verdiği bir şeyi (oyuncağı, maması, yatağı vb.) korumak isterken kendisine yaklaşıldığında hırlayabilir, göz temasını sabit tutabilir, dişlerini gösterebilir ve vücudunun ön kısmını koruduğu şeyin üzerine doğru eğebilir. Bu net bir “kaynak koruma” davranışıdır.
Bu noktada köpek, sevdiği bir şeyin elinden alınacağından korkar, onları korumak ister. Böyle bir anda köpeği zorlamak yerine geri durmak ve onun kendini güvende hissetmesini sağlamak önemlidir.
Köpeğim Hırlıyor, Ne Yapmalıyım?
Bir köpek sahibiyseniz ve özellikle bu sizin ilk köpeğinizse, köpeğiniz hırladığında ne yapacağınızı şaşırmanız normaldir. Çünkü siz onun her ne kadar sevecen ve dost canlısı olduğunu bilseniz de konu yabancılar veya başka hayvanlar olduğunda köpeğiniz sizi davranışlarıyla şaşırtabilir. Hatta bazen size bile hırlayabilir! Bu nedenle ortamı yumuşatmak ve köpeğinizin ruh halini iyileştirmek için bazı adımlar atmanız gerekir. Köpeğiniz hırladığında aşağıdaki adımları izleyebilirsiniz:
Dostunuz hırladığında onu rahatsız eden şeyi anlayın, fark edin. Hırlamasının ana sebebi ne? Kaynaklarını koruma ihtiyacı mı, yabancı korkusu mu, konfor alanının bozulması mı, onu ne endişelendiriyor? Nedeni belirlemek doğru çözümü bulmanızı sağlar. Gerekirse ortamı değiştirin, yaklaşan başka bir köpekten ya da kişiden dolayı gerginse onu uzaklaşın.
Konfor alanına saygı gösterin.
Köpeğiniz bir eşyasını (kemiğini, oyuncağını vb.) koruyorsa fazla yaklaşmayın. Geri adım atmanız dostunuza güvende hissettirir.
Mümkünse köpeğinizi strese sokan durumu hayatından çıkarın. Örneğin kemik yüzünden kaynak koruma davranışını alışkanlık haline getirdiyse bir süre kemik vermeyin.
Köpeğinizi cezalandırmayın. İstenen davranışları ödül, övgü veya sevdiği bir oyuncakla destekleyin.
Köpeğinizi rahatsız eden şeye karşı yavaş yavaş alıştırın. Örneğin bir yabancı gördüğünde sakin kalmayı öğretin. Gerekirse ödüllerle dikkatini çekin.
Hırlama başladığında dikkatini dağıtın. Hafif bir ıslık veya parmak şıklatma kullanın. Ardından köpeğinize adıyla veya “Bak!” gibi bir komutla seslenerek başka bir şeye odaklanmasını sağlayın.
Köpeğiniz sık sık dikkati dağılan, bir şeylere stres olan bir karaktere sahipse yürüyüşlere çıkmadan önce lezzetli ödül mamalarını her zaman yanınızda bulundurun.
Dostunuza bağırmayın, vurmayın, herhangi bir şiddet uygulamayın, su sıkmayın. Bunlar köpeğin korkusunu ve endişesini artırırken aranızdaki bağı zayıflatır.
Eğer köpeğinizin hırlamasını durduramıyorsanız profesyonel bir köpek eğitmeni veya davranış uzmanıyla çalışın.
Köpeğinizin aniden ortaya çıkan fazla hırlama davranışı sağlık sorunlarından kaynaklanabilir. Veteriner hekiminize gitmeyi ihmal etmeyin.
İşte, artık köpeklerde hırlama neden olur biliyorsunuz!
Kaynak
https://www.petmd.com/dog/behavior/why-do-dogs-growl
https://www.akc.org/expert-advice/training/why-dogs-growl-and-how-to-handle-it/
https://www.whole-dog-journal.com/training/why-do-dogs-growl-at-people/