Kedilerde Eşeleme Hareketi
Göze hem biraz garip hem de oldukça sevimli gelen kedilerde eşeleme hareketi birçok kedi sahibinin aşina olduğu bir davranıştır. Bu hareketin neye benzediğini anlatmak için kedilerin ön patilerini kullanarak bir yüzeye hızlı ve tekrar tekrar baskı uygulayarak kazma hareketi yapması şeklinde gerçekleşir diyebiliriz. Çeşitli sebeplerle ortaya çıkar ve farklı ortamlarda gözlemlenebilir.
Gelin, kedi eşeleme davranışı nedenlerini ve hangi durumlarda ortaya çıktığını inceleyelim.
Kedi Neden Eşeleme Hareketi Yapar?
Kedilerin eşeleme davranışı çok çeşitli sebeplere sahip olabilir. Bu davranış aslen vahşi doğada yaşayan kedilerde, onların dışkılarını gömüp takip edilme ve avlanma olasılıklarını ortadan kaldırmak için içgüdüsel olarak gelişmiştir.
Eşeleme hareketi hem sokak hem ev kedilerinde görülebilir. Üstelik yalnızca dışkı örtmek için değil, farklı nedenlere sahip olarak farklı koşullarda da ortaya çıkabilir.
Kum Kabını Eşeleme
Ev kedilerinde görülen ve normal sayılan bir harekettir. Doğadaki kediler dışkı ve idrarlarını doğaya yapıp gömerler ve ev kedileri de bu içgüdüsel hareketi kum kabı içinde yaparlar. İzlerini kaybettirmek ve avcılardan kaçmak için yaptıkları bir harekettir.
Her ne kadar evde böyle bir “kovalanma” ortamı olmasa da bu davranış onların DNA’sında var olduğu için ev kedileri de kumu eşeleyip tuvaletini kapatır! Tabii oldukça titiz canlılar oldukları için de bu davranışı uyguladıkları bir gerçektir.
Not olarak ekleyelim: Kedinin dışkıyı açıkta bırakma gibi bir durumu varsa bu, kedinin yavruluk döneminde annesinden alması gereken tuvalet eğitimini alamadığını gösterir.
Bazı durumlarda ise kediler, kum kabını eşelemenin keyifli ve rahatlatıcı olduğunu düşünür. Oyun oynama ve rahatlama ihtiyacını olan kedilerde görülebilir. Fakat ilk iki sebebe göre daha nadir bir olasılıktır.
Mama Kabının Etrafını Eşeleme
Kediniz yemek yedikten sonra mama kabının etrafında eşeleme hareketi mi yapıyor? O halde sevinmelisiniz, çünkü mamasını o kadar çok beğendi ki bir başkası gelip almasın diye onu gömdüğünü düşünüyor! Evet, şaka bir yana, kediler mama kabının etrafını eşeleyerek yiyeceklerini sakladıklarını veya koruduklarını düşünebilirler. Yiyecek saklama, kedilerin atalarından gelen bir davranıştır ve vahşi kediler kadar ev kedilerinde de görülebilir; her ne kadar etrafta bir “tehlike” olmasa da. Bu eylem hem yemeği paylaşmanın hem de kokunun başka hayvanlar tarafından takip edilerek yerinin tespit edilmesinin önüne geçer.
Yine de bazı kediler mama kabındaki yiyecekleri beğenmediklerinde veya o anda yemek istemediklerinde de kabı eşeleyebilirler. Bu durum yiyecekleri örtbas etme veya uzaklaştırma isteğinden kaynaklanabilir.
Ayrıca tabii ki kediler son derece temiz hayvanlardır ve mama kabının etrafını eşeleyerek bu alanı temiz tutmak isteyebilirler. Bu davranış, mama kabının etrafında bir düzen oluşturma arzusuyla ilişkilidir.
Hamile Kedilerde Eşeleme Hareketi
Gebe kediler doğum yapacakları yeri hazırlamak için eşeleme hareketi yapabilirler. Özellikle doğuma az kalan dönemde güvenli ve rahat bir yuva oluşturmak için belirli alanları eşelemeye başlarlar. İçgüdüsel olarak doğum yapacakları yeri yumuşatmak ve daha konforlu hale getirme amacına sahiptirler. Bu davranış, doğum sırasında ve sonrasında yavruların sıcak ve rahat bir ortamda olmasını sağlar. Hem doğadaki hem evdeki kedilerde içgüdüsel olarak vardır ve yavrularını koruma ve güvenli bir şekilde doğum yapma isteğinden kaynaklanır.
Bununla birlikte hamile kedilerde eşeleme hareketi, rahatlamalarını ve streslerini azaltmalarını da sağlar. Kendilerini güvende hissetmelerine yardımcı olur ve doğum öncesi rahatlama sağlar.
Ayrıca fiziksel olarak doğuma hazırlanmak için de eşeleme hareketi yapabilirler. Bu hareket kaslarını ve vücutlarını doğuma hazırlamalarına yardımcı olur. Eşeleme hareketi sırasında kendilerini daha rahat ve esnek hissedebilirler.
Su İçmeden Önce Yeri Eşeleme
Kedilerin su içmeden önce yeri eşelemesi ilginç ve kafa karıştırıcı bir davranıştır. Yine de bazı mantıklı sebeplere sahip olabilir. Örneğin, kediler suyun güvenli olup olmadığını kontrol etmek için su kabının etrafını eşeleyebilirler. Bu, doğada su kaynaklarının güvenliğini kontrol etme içgüdüsünden kaynaklanır.
Bazı kediler de su kabının etrafını eşeleyerek suyun kokusunu yaymak ve su kaynağını belirlemek isteyebilirler. Bu davranış da kedilerin suyun yerini daha iyi algılamalarını sağlar.
Başka bir olasılık olarak taze olmayan ve kötü kokan bir suyu içmek istemedikleri için rahatsızlıklarını dile getiriyor da olabilirler. Su kabı etrafını eşeleme hareketi sonucunda kaptaki suyu taze su ile değiştirerek kedinizin tepkisini görebilirsiniz.
Aşırı Eşeleme Hareketi Nedenleri
Evet, kedilerde eşeleme davranışı içgüdüsel ve normaldir. Fakat her şey gibi bunun da aşırısı bazı sorunlara işaret ediyor olabilir. Çünkü bazen kediler, stres kaynaklı eşeleme hareketi de yaparlar.
Kediler stresli veya kaygılı olduklarında rahatlamak için eşeleme hareketini artırabilirler. Yeni bir ev, eve başka bir evcil hayvanın gelişi, aile içindeki değişiklikler gibi durumlar kedinizin stres seviyesini yükseltebilir. Özellikle bu gibi durumlardan sonra artan eşeleme hareketi büyük olasılıkla stres kaynaklıdır.
Kedinizin can sıkıntısı veya yetersiz uyarım nedeniyle de aşırı eşeleme davranışı göstermesi de mümkündür. Yeterince oyun oynamayan veya zihinsel olarak uyarılmayan kediler, enerjilerini bu şekilde atmaya çalışabilirler. Bu nedenle kediler için oyun zamanı yaratmak önemlidir.
Bununla birlikte acı ve hastalığın vermiş olduğu stres de eşeleme hareketini artırabilir. Eğer kediniz sürekli yeri eşeliyorsa ve stresli olmadığından eminseniz veteriner hekiminize danışarak sağlığı hakkında bilgi almanız gerekir.
Sonuç olarak “kedim yeri eşeliyor” diyorsanız bunun pek çok sebebi olduğunu bilmelisiniz. Kedinizin bu hareketi yaptığı zamanlara dikkat ederek hareketinin temel sebebini anlayabilirsiniz. Stres ve acı nedeniyle yaptığını düşünüyorsanız mutlaka veteriner hekime başvurmalısınız.
Kaynak: The Spruce Pets - Why Does My Cat Scratch the Floor After Eating?
(https://www.thesprucepets.com/kitten-pawing-floor-after-eating-551811)