Kedilerde HCM Kalp Hastalığı - Hipertrofik Kardiyomiyopati

Kedi dostlarımızın son derece narin bir yapıda olduğu bir gerçek; bu nedenle sağlıklı kalabilmeleri için onları kaliteli mamalarla beslemeli, çeşitli aktivitelerle egzersiz yaptırmalı, düzenli veteriner hekim kontrollerinden geçirmeli ve tabii ki her zaman ilgimizi ve sevgimizi vermeliyiz. Fakat ne yazık ki bunların tümünü en iyi şekilde yapsak da bazen bazı rahatsızlıklar kedilerimizin büyük sağlık problemleri yaşamasına, hatta erkenden fark edilmediği takdirde kısa bir ömür sürmelerine sebep olurlar.

İşte kedilerde HCM kalp hastalığı da tam olarak bu hastalıklardan biridir. Tam adı kedi hipertrofik kardiyomiyopati (HCM) olan bu kalp hastalığı, kedilerde en sık görülen kalp hastalığıdır ve son derece tehlikeli olabilir. Peki ama kedilerde HCM nedir, belirtileri nelerdir ve nasıl tedavi edilir? Gelin, detaylı bir şekilde kedisi HCM hastası olanların bilmesi gereken şeyleri inceleyelim.

Kedilerde HCM Kalp Hastalığı Nedir?

Kedilerde HCM hastalığının ne olduğunu incelemeden önce kedi kalbi hakkında biraz bilgi sahibi olmak gerekir. Buna göre, kedilerin kalbi tıpkı insan kalbi gibi dört bölmeden oluşur: Üstte sol ve sağ atriyum (kulakçık) adı verilen iki küçük bölme, altta ise sol ve sağ ventrikül (karıncık) adı verilen iki büyük bölme bulunur. Sağ kulakçık, vücuttan gelen oksijensiz kanı sağ karıncığa iletir. Sağ karıncık ise bu kanı akciğerlere göndererek oksijen almasını ve karbondioksitin dışarı atılmasını sağlar. Sol kulakçık ise akciğerlerden gelen oksijenli kanı sol karıncığa iletir. Sol karıncık da bu kanı tüm vücuda pompalar ve hücrelerin ihtiyaç duyduğu oksijeni sağlar. Sol karıncık, kanı vücuda güçlü bir şekilde pompalamak zorunda olduğu için kas duvarları sağ karıncıktan daha kalındır.

İşte kedilerde HCM hastalığı, sol karıncık duvarlarının kalınlaşmasıyla ortaya çıkar. Kalınlaşan kas, sol karıncığın yeterince genişlemesini ve dolmasını engeller. Bunun sonucunda ise vücuda ulaşan oksijenli kan miktarı azalır ve kalp daha hızlı atmak zorunda kalır. Bu durum zamanla kalp kasının yorulmasına ve hücrelerin ölmesine neden olabilir. HCM, kedilerde en yaygın kalp hastalığıdır. Her 7 kediden 1’i bu hastalığa yakalanabilir ve çoğu da belirti göstermez.

Kedilerde HCM Kalp Hastalığı Neden Olur?

Kedilerde hipertrofik kardiyomiyopati olmasının en yaygın nedenlerinden biri kalp kasıyla ilgili genetik bir hastalıktır. Özellikle bazı kedi cinslerinin sağlıklı kalp kası fonksiyonuyla ilgili olan “A31P geninde” mutasyon taşıma olasılıkları daha yüksektir. Bu cinsler özellikle bir de “safkan” ise HCM kalp hastası olmaları daha da büyük bir ihtimal olacaktır. Genel olarak bu genin iki anormal kopyasına sahip kedilerde sol karıncık kas hücreleri zamanla ölür ve bunun yerini yara dokusu alır. Bu durum da kalbin verimli çalışmasını zorlaştırır.

Genetik faktörlerin yanı sıra HCM'nin tıbbi nedenleri de olabilir. Hipertiroidizm veya akromegali gibi hormonal hastalıklar da sol karıncık kaslarının kalınlaşmasına yol açabilir. Ayrıca kalpte oluşan bir tümör de sol karıncık duvarlarının büyümesine neden olabilir.

Bazen kalp dışındaki bazı sağlık sorunları da dolaylı olarak HCM'yi tetikleyebilir. Örneğin yüksek tansiyon, damarlardaki basıncı artırarak kalbin daha fazla çalışmasına neden olur. Bu ek yük de zamanla sol karıncık kaslarının kalınlaşmasına ve odacığın daralmasına yol açabilir. Kısacası kedilerde HCM nedenleri oldukça çeşitlidir, fakat bazı kedi ırklarının bu hastalığa olan yatkınlığı, yani genetik geçiş, son derece büyük bir paydaya sahiptir.

Hangi Cins Kediler HCM Olabilir?

Kedilerde HCM hastalığı ve cinsler arasındaki bağlantıyı anlatmıştık. Buna göre, Maine Coon, İran kedisi, Ragdoll, Chartreux, Sfenks kedisi, Norveç Orman Kedisi, Bengal kedisi, Van kedisi, American Shorthair, British Shorthair, Devon Rex, Burma kedisi gibi cinsler HCM’ye daha yatkın olabilirler.

Tabii ki bu genel bir bilgidir; kedilerde HCM en sık görülen kalp rahatsızlıklarından biridir ve herhangi bir kedide de ortaya çıkabilir.

Kedilerde HCM Kalp Hastalığı Belirtileri Nelerdir?

Kedilerde hipertrofik kardiyomiyopati (HCM), çoğu zaman belirti vermeden ilerleyebilir. Ancak hastalık ilerledikçe bazı belirtiler ortaya çıkabilir. Bu belirtiler ise kalbin verimli çalışamaması nedeniyle dolaşım ve solunum sistemlerini etkileyebilir. HCM'nin olası belirtileri şunlardır:

• İştahsızlık

• Anormal kalp ritimleri (aritmiler)

• Kan pıhtıları (pıhtı atmasında oluşabilen diğer belirtiler bacaklarda ağrı, yürüme güçlüğü, soğuk arka bacaklar, kusma, nefes darlığı olabilir)

• Kalp yetmezliği

• Akciğerlerde sıvı birikmesi (bu durum nefes alırken hırıltı ve zorlanma ile anlaşılabilir)

• Nefes almada güçlük

• Karında sıvı birikmesi (gözle görülür şişkinlik oluşur)

• Soluk, gri veya mavi diş etleri

• Mavi pati yastıkları ve tırnak yatakları

• Zayıf veya düzensiz nabız

• Oyun veya egzersiz sırasında çabuk yorulma

• Halsizlik, uyuşukluk

• Bayılma veya aniden yere düşme

Bu belirtilerden herhangi biri fark edildiğinde zaman kaybetmeden bir veteriner hekime başvurmak önemlidir. Kedilerde HCM ne yazık ki ani ölümlere sebep olabilir.

Kedilerde HCM Nasıl Teşhis Edilir?

Çeşitli belirtilere sahip olduğu için kedilerde HCM teşhisi birbirinden farklı tekniklerle ölçülebilir. Örneğin veteriner hekim kedinin kalp ve akciğerlerini dinleyerek anormal kalp ritmi veya nefes alırken hırıltı olup olmadığını kontrol eder. Fiziksel muayene sırasında ayrıca ayakları ve tırnak yataklarını zayıf dolaşım belirtileri açısından inceler; nabzın düzensiz ya da zayıf olup olmadığını değerlendirir ve diş etlerinde solukluk, mavi ya da gri renk değişimi gibi anormallikleri kontrol eder.

Bunlara ek olarak kedinin genel durumu ve yürüyüşü de değerlendirilir. Çünkü HCM bazı kedilerde halsizliğe ve yürüme güçlüğüne neden olabilir. Özellikle kan pıhtısı oluşmuşsa arka bacaklarda soğukluk ve hareket kısıtlılığı görülebilir. Fiziksel muayenenin ardından hastalığa yol açabilecek bir sağlık sorunu olup olmadığını anlamak için kan testleri ve tiroid testleri de gerekebilir. Röntgen ise genel olarak kalp hastalıklarının değerlendirilmesine yardımcı olabilir, ancak görüntü açısına bağlı olarak HCM gözden kaçabilir. Bir başka teşhis tekniği olarak EKG çekilerek kalp ritmine bakılabilir.

HCM teşhisinde en güvenilir yöntem EKG, yani ekokardiyogramdır. Bu kalp ultrasonu, sol ventrikülün kalınlığını, kan akışını ve kalbin pompalama kapasitesini detaylı bir şekilde inceleyerek hastalığın tespit edilmesini sağlar.

Kedilerde HCM Kalp Hastalığının Kesin Tedavisi Var mı?

Ne yazık ki kedilerde HCM’nin kesin bir tedavisi yoktur. Fakat hiçbir belirti göstermeyen kediler normal bir yaşam süresi sürdürebilirler. Ancak hastalık ilerlediğinde durum değişebilir. Genel olarak HCM semptomları gelişen kediler ortalama iki yıl daha yaşayabilirler. Kalp yetmezliği, kan pıhtıları veya düşük vücut sıcaklığı gibi komplikasyonlar görülen kedilerde yaşam süresi daha kısa olabilir ve bazen altı ayı bile bulmayabilir.

Öte yandan tabii ki veteriner hekiminiz HCM teşhisi konan kediniz için bazı ilaçlar veya takviyeler önerebilir. Bunları mutlaka verilmesi gereken miktar ve sıklıkta kedinize vermelisiniz. Kesinlikle “deneme yanılma” yoluyla ilaç kullanmayın ve internetteki bilgiler ışığında, kendi yöntemlerinizle bir tedavi planı uygulamayın.

Kedime HCM Teşhisi Kondu, Ne Yapmalıyım?

Kedi sahipleri için kedilerinin HCM teşhisi alması oldukça üzüntü verici bir durumdur. Fakat doğru bir bakım ile kedinizin yaşamına destek olabilirsiniz. Örneğin:

• Eğer kediniz hastanede tedavi görüyorsa, eve döndüğünde durumunu olabildiğince stabil tutmak için bazı önlemler alabilirsiniz. Örneğin stres HCM'li kedilerde solunum problemlerini artırabilir ve kalp yetmezliği riskini yükseltebilir. Bu nedenle kedinizin sakin ve huzurlu bir ortamda yaşaması önemlidir. Gürültüden ve diğer evcil hayvanlardan uzak, rahat edebileceği bir alan hazırlamak faydalı olabilir. Mama ve su kabına ve tuvaletine kolayca erişebilmesini sağlamak da kedinizin konforunu artıracaktır.

• Kedilerde HCM özellikle kalp yetmezliği geliştiğinde iştah kaybına neden olabilir. Bu yüzde protein açısından zengin, besleyici ve kedinizin ilgisini çekecek kaliteli mamalar tercih edilmelidir. Yaş mama ve kuru mama ile sağladığınız, çok yönlü bir beslenme tercih edebilirsiniz. Ayrıca omega-3 yağ asitleri de iltihabı azaltarak kas kaybını önleyebilir. Kedinizin en iyi beslenme planını belirlemek için veteriner hekiminizle düzenli iletişimde olmak önemlidir.

HCM Hastası Kedi Ne Kadar Yaşar?

HCM hastası bir kedinin yaşam süresi hastalığın şiddetine ve gelişen komplikasyonlara bağlıdır. Hiçbir belirti göstermeyen kediler normal bir ömür sürebilirken semptomları ortaya çıkan kediler genellikle yaklaşık iki yıl daha yaşayabilirler. Ciddi komplikasyonlar gelişirse yaşam süresi altı ay veya daha kısa da olabilir.

Kedilerde HCM Kalp Hastalığı Nasıl Önlenir?

Kedilerde HCM kalp hastalığı kalıtsal olabileceği gibi başka sağlık sorunlarından da kaynaklanabilir, bu yüzden tamamen önlenmesi zordur. Genel olarak, yukarıda da bahsettiğimiz cins kedileri “satın almaktan” uzak durmanızı tavsiye edebiliriz. Özellikle safkan olan Maine Coon, İran kedisi, Ragdoll, Chartreux, Sfenks kedisi vb. HCM’ye daha yatkın olabilirler. Sahipleneceğiniz kedileri karma ırk kedilerden seçmeniz çok daha mantıklı olacaktır.

Bununla birlikte, kedinizin kalp sağlığını korumak için düzenli kontroller büyük önem taşır. Özellikle risk grubundaki kediler (yaşlı kediler, HCM’ye yatkınlığı olanlar, A31P genine sahip olanlar) her yıl kalp hastalığı belirtileri açısından kontrol edilmelidir.

Eğer kedinizin HCM riski taşıdığını düşünüyorsanız veteriner hekiminizle görüşerek en uygun tanı testlerini ve bunların ne sıklıkla yapılması gerektiğini öğrenebilirsiniz. Ayrıca veteriner hekiminiz kedinizin sağlıklı ve uzun bir yaşam sürmesi için uygun bir bakım ve beslenme planı oluşturmanıza yardımcı olabilir.

İşte, artık kedilerde HCM nedir, nasıl meydana gelir, tedavisi var mıdır ve bu hastalıkla ilgili nelere dikkat etmek gerekir biliyorsunuz. Kedinizin sağlığı için kontrollerini düzenli olarak yaptırmayı unutmayın.

---

Kaynak

https://www.petmd.com/cat/conditions/cardiovascular/feline-hypertrophic-cardiomyopathy-hcm-cats

https://www.catterymacadamia.com/post/hcm-development-analyzed-per-breed-part-1