Köpeklerde Kene Hakkında Bilmeniz Gerekenler
Köpeğinizin yumuşacık tüyleri arasında koyu veya açık renkli, et beni gibi duran, böcek görünümlü minik bir canlıyla karşılaştıysanız biraz endişelenmekte haklı olabilirsiniz; çünkü köpeklerde kene, köpeğinizin konforunu bozabilecek ve çeşitli sağlık sorunlarına yol açabilecek ciddi bir durumdur. Üstelik bazı kene türleri hem diğer hayvanlar arasında yayılması hem de insanlara bulaşması ve çeşitli hastalıklar yayması nedeniyle daha tehlikelidir. Bu nedenle köpeğinizde kene gördüğünüzde doğru ve hızlı adımlarla ilerleyerek bu problemi kısa sürede çözmeniz gerekir.
Peki ama köpeklerde kene nedir, nasıl bulaşır, belirtileri nelerdir, hangi hastalıklara sebep olur ve tedavisi nasıldır biliyor musunuz? Gelin, köpeklerde kene sorununu detaylı bir şekilde inceleyelim.
Kene Nedir?
Her ne kadar böceğe benzese de kene, tıpkı akrepler ve örümceklere benzer şekilde eklem bacaklı bir parazittir. Yetişkin bir kenede sekiz bacak bulunur. İnsanlar ve evcil hayvanlar gibi canlıların kanını emerek beslenir. Kan emerken bulunduğu canlının derisine sıkıca tutunduğu ve yavaş bir şekilde (birkaç gün) beslendiği için ise hastalıkları etkili bir şekilde taşıyabilir.
Keneler, sert ve yumuşak olmak üzere iki gruba ayrılır. Sert kenelerin ağızlarının arkasında sert bir kabuk bulunur ve genelde köpeklerde rastlanırlar. Yumuşak yapılı keneler ise kuş veya yarasa gibi canlıları tercih ederler. Türkiye’de sıklıkla görülen ve köpeklere bulaşan keneler Argas Reflexus, Dermacentor Marginatus, Ixpdes Ricinus ve Haemaphysalis Punctat olarak bilinmektedir.
Köpeğe Kene Nereden ve Nasıl Bulaşır?
Kenenin bir canlıya bulaşması oldukça kolaydır ve herhangi bir dış ortamda bu durum gerçekleşebilir: Kene, ot ve çalılarda durup üzerinde yaşayabileceği bir canlının gelmesini bekler. Bir canlı gelip bu bitkilere değdiğinde ise kene, hızla üzerinde yaşayacağı canlıya hücum eder. Zıplayamayan ve uçamayan bir yaratıktır; fakat hızla sürünerek besin kaynağına tırmanır. Kısacası, eğer köpeğinize kene yapıştıysa muhtemelen bu durum bir yürüyüşte, parkta, yeşil alanda, piknikte vb. meydana gelmiştir. Bir diğer seçenek ise köpeğinizin keneli bir hayvanla olan temasıdır.
Yani kene gelmemesi için özellikle ilkbahar ve yaz aylarında (kenelerin yoğun olduğu dönemler) köpeğinizin yeşili bol olan alanlarda olan aktivite sürecini dikkatli bir şekilde yönetmelisiniz (örneğin kene tasması kullanabilirsiniz) ve eve döndüğünüzde tüylerini mutlaka kontrol etmelisiniz. Ayrıca diğer hayvanlarla sosyalleştiği bir günün ardından da yine derisini ve tüylerini mutlaka kontrol etmelisiniz.
Köpekte Kene Belirtileri Nelerdir?
Köpeğinizi düzenli bir şekilde incelemiyorsanız onun bir kene tarafından ısırıldığını hemen anlamamanız mümkündür. Bu nedenle özellikle her gün dışarıda egzersiz yaptırdığınız, oyun oynadığınız, gezdirdiğiniz veya bahçede yaşayan bir köpeğiniz varsa kene taraması sizin için rutin bir işe dönüşmelidir. Ayrıca kene ısırığının ortaya çıkaracağı semptomlar da kenenin türüne göre hem süreç hem çeşitlilik açısından değişkendir.
Köpeğiniz herhangi bir belirti vermeden önce sizin tarama yaparak görebileceğiniz asıl kene belirtisi, köpeğin cildinde göreceğiniz ten rengi, kahverengi veya siyah tonlarında, et beni gibi duran bir böcek bulmak olacaktır. Boyutları oldukça küçük de olabilir, gözle görünür şekilde de. Bunun dışında ise, köpeklerde kene ısırmasının ortaya çıkaracağı, kenenin türüne ve taşıdığı hastalıklara göre değişen enfeksiyonların da çeşitli belirtileri mevcuttur. Bu belirtiler şunlardır:
Kenenin ısırdığı yeri aşırı kaşıma, ısırma
İştahsızlık ve buna bağlı olarak zayıflama
Ciltte kızarıklık ve döküntü
Hareket ederken ağrı ve acı hissi
Yürümede zorluk, aksama
Isırık yerinde iltihaplanma
Nörolojik problemler
Gördüğünüz gibi, köpekte kene olması köpeğin hem sağlığını hem de konforunu etkileyen son derece önemli bir problemdir. Bu nedenle bu tip belirtileri ya da köpeğinizin üzerine yapışmış keneleri gördüğünüzde acilen veteriner hekiminizi ziyaret etmelisiniz.
Köpeklerde Kene Tedavisi Nasıl Olur?
Köpeğinizde kene olduğunu fark ettiğinizde acilen veteriner hekiminize gidip dostunuzu bu kenelerden kurtarmanız gerekir. Klinikte kene, profesyoneller aracılığıyla bir cımbız veya kene çıkarma aletiyle deriye yakın yerden yavaşça çekilerek çıkarılır. Kenenin tamamının çıkması önemlidir. Ardından ise kenenin çıkarıldığı bölge antiseptik bir solüsyonla temizlenir.
Köpeğinizi kene kaynaklı hastalıklara karşı takip etmek için de veteriner hekiminize başvurmanız önemlidir. Veteriner hekiminiz kene ısırığı sonrası köpeğinizde oluşabilecek enfeksiyon veya hastalık risklerine karşı uygun tedavi yöntemlerini belirler. Bunun için kene önleyici damlalar, spreyler, tasma veya tabletler gibi ürünler önerip köpeğinizin tekrar kenelerle karşılaşmasını engelleyebilir.
Köpeklerde en etkili kene ilacı ve uygulaması, veteriner hekiminizin tavsiye edeceği şeyler olacaktır. Başka köpek sahiplerinden duyduğunuz, veteriner hekiminize danışmadığınız ilaçları kullanmamalısınız.
Köpeklerde Kene Hakkında Merak Edilenler
Artık kenelerin köpeklerin sağlığını tehdit eden yaygın parazitler olduğunu ve bulaştığında hızla tedavi edilmesi gerektiğini biliyorsunuz. Eğer henüz yanıtını alamadığınız bir soru varsa aşağıda keneler hakkında merak edilen diğer soruları ve cevapları da bulabilirsiniz.
Köpeklerde Kene Nasıl Çıkarılır?
Köpekten kene nasıl temizlenir merak ediyorsanız öncelikle uyaralım: Köpeğinizin kenelerini veteriner hekiminize temizletmeniz en iyisidir. Fakat yine de işlemi kendiniz yapacaksanız dikkatli ve doğru bir yöntem izlemelisiniz. Bu işlem için önce uygun bir kene çıkarma aleti veya ince uçlu bir cımbızı hazırlayın. Eldiven takarak hijyen ve güvenliği sağlayın. Ardından keneyi köpeğin derisine mümkün olduğunca yakın bir yerden, düz bir şekilde ve yavaşça çekerek çıkarın. Ani hareketlerden kaçınılmalısınız; çünkü bu durum kenenin baş kısmının deri içinde kalmasına neden olabilir.
Keneyi tamamen çıkarınca bölgeyi temizleyin. Çıkardığınız keneyi ise alkol dolu, güvenli bir kapta saklayabilir ve veteriner hekiminize gösterilebilirsiniz; böylece veteriner hekiminiz bu kene türünü tanımlayabilir ve bulaştırabileceği hastalıklar hakkında bilgi verebilir.
Köpeğinizde kene kaynaklı hastalık belirtileri (ateş, halsizlik, iştahsızlık gibi) gözlemlerseniz mutlaka veteriner hekiminize başvurun.
Köpeklerde Kene Hangi Hastalıklara Yol Açar?
Keneler, köpeklerde ciddi sağlık sorunlarına yol açabilen birçok hastalığın taşıyıcısıdır. Bunların başında Lyme hastalığı gelir. Bu hastalık eklem ağrıları, ateş, iştahsızlık ve halsizlik gibi belirtilerle kendini gösterebilir.
Babesiosis, keneler yoluyla bulaşan bir başka önemli hastalıktır. Kan hücrelerini etkileyen bu hastalık anemi, halsizlik, yüksek ateş ve sarılık gibi belirtilerle ortaya çıkar. Ehrlichiosis ise köpeğin bağışıklık sistemini zayıflatan ve kan hücrelerini etkileyen bir hastalıktır. Yüksek ateş, kanamalar ve iştahsızlık gibi semptomlara neden olur. Anaplasmosis de kenelerle bulaşabilen diğer hastalıklardır.
Köpeğimi Kenelerden Nasıl Koruyabilirim?
Köpeğinizi kenelerden korumak için iç dış parazit aşıları yaptırmanız en önemli adımlardandır. Bunun haricinde ayrıca veteriner hekiminizin onayladığı ve önerdiği kene önleyici ürünleri düzenli olarak kullanabilirsiniz. Ayrıca köpeğinizin dışarıdan geldiği her zaman da tüylerini ve derisini düzenli olarak kontrol etmeniz de iyi bir fikirdir.
Köpeğiniz bahçede yaşıyorsa bu alanı yüksek otlar, çalılar gibi kenelerin sıkça bulunduğu yerleri temizleyin. İlkbahar ve yaz gibi kene mevsimlerinde daha dikkatli olun ve köpeğinizde kene tespit ederseniz vakit kaybetmeden veteriner hekiminize danışın.
Köpek Kenesi İnsana Bulaşır mı, Zarar Verir mi?
Köpek keneleri birden fazla çeşide sahiptir ve evet, bunların bazıları insanlara da bulaşabilir. Ev içinde veya dışarıda yaşayan bir köpeğiniz olsa da eğer köpeğinizde kene varsa size de bulaşma ihtimali oldukça yüksektir. Keneler yoluyla bulaşan çeşitli hastalıklarla uğraşmak zorunda kalmamak için köpeğinize sık sık kene kontrolü yapmak/yaptırmak iyi bir fikirdir.
Köpekte Kene Öldürür mü?
Kene, köpek için direkt olarak ölümcül değildir fakat kene enfeksiyonunun neden olduğu hastalıklar ilerlerse ve gerekli tedaviler zamanında uygulanmazsa işte bu hastalıklar ölüme sebebiyet verebilir. Örneğin kenenin taşıyabileceği Ehrlichiosis’in kronikleşmesi ve Lyme Hastalığının erken teşhis edilememesi ölümcül olabilir. Ayrıca bazen kene ısırığı felce neden olabilir ki bu da tedavi edilmezse ölümcül bir hale gelebilir. Bu durum, genellikle kenenin en az üç gün köpeğin vücudunda bulunması ile ortaya çıkar. Kısacası kenenin ölümcül olup olmaması kenenin türüne ve köpeğin üstünde geçirdiği süreye bağlıdır.
Evet, artık köpekte kene hastalığı hakkında bilmeniz gereken önemli noktaları biliyorsunuz. Köpeğinizin sağlığı için onun tüylerini ve cildini kontrol etmeyi ve rutin veteriner hekim ziyaretlerini unutmayın. Ayrıca, genel sağlığına katkıda bulunmak adına onu taze, sağlıklı, lezzetli ve besleyici köpek mamaları ile besleyin!
Kaynak
https://vcahospitals.com/know-your-pet/ticks-in-dogs
https://www.terminix.com/blog/bug-facts/are-ticks-dangerous/
https://www.petmd.com/dog/conditions/infectious-parasitic/tick-paralysis-dogs
https://www.starvetclinic.co.uk/article/understanding-the-dangers-of-ticks-on-dogs
https://danielcameronmd.com/risk-tick-bite-pet-owners/