Köpeklerde Mide Dönmesi
Köpek dostlarımız bazen çok ilginç fakat bir o kadar da tehlikeli olabilen çeşitli sağlık sorunlarıyla yüzleşmek durumunda kalabilirler. İşte bunlara bir örnek de köpeklerde mide dönmesi, yani mide torsiyonu olarak da bilinen "Gastric Dilatation-Volvulus (GDV)" olarak adlandırılan durumdur. Bu hastalık oldukça ciddidir ve hemen tedavi gerektirir. Bu nedenle ne olduğunu, nasıl geliştiğini ve tedavi yöntemlerini bilmek gerekir ki geç müdahale nedeniyle geri dönüşü olmayan bir tablo ortaya çıkmasın.
İşte bu yüzden gelin, köpeklerde mide dönmesi hakkında tüm önemli noktaları öğrenelim!
Köpeklerde Mide Dönmesi Nedir?
Köpeklerde mide dönmesi, yani Gastric Dilatation-Volvulus, midenin gaz ve yiyecekle dolup şişmesi ve ardından kendi ekseni etrafında dönmesi ile ortaya çıkan sağlık sorunudur. Bu dönme, kusma veya yiyeceklerin bağırsaklara geçiş aşamasını engelleyerek midenin boşalmasını engeller. Üstelik bu noktada mide sadece kendisi için değil, çevresindeki organlar için de tehlike yaratır. Çünkü dalak ve karın damarları gibi mideye yakın olan noktalar baskı altında kalır. Bu da kalpte aritmiye, şoka ve ölüme yol açabilir.
Mide dönmesi ile şişkinlik birbirinden farklı şeylerdir. Şişkinlikte mide şişer ama dönmez. Ayrıca ciddi bir durum da değildir ve ilaçla tedavi edilebilir. GDV ise çoğu zaman acil ve cerrahi müdahale gerektirir.
Köpeklerde Mide Dönmesi Neden Olur?
Aslında köpeklerde mide dönmesi gelişmesi için tek bir neden yoktur. Genellikle birkaç sebep bir araya geldiğinde oluşacak bir durumdur. Bu nedenle köpeklerde mide dönmesi nedenlerini aşağıda öğrenerek bunlardan olabildiğince kaçınmanızı tavsiye ederiz:
Irk: Aslında her ırktan köpekte GDV olabilir; ancak bazı ırklarda bu daha yaygındır. Alman Çoban Köpeği, Danua, Saint Bernard, Weimaraner, (standart boy) Poodle, İrlanda Setter, Gordon Setter ve Basset Tazısı bu hastalığa daha yatkındır. Genellikle büyük ve derin göğüslü ırklarda mide dönmesi daha çok görülür. Bunun nedeni midenin göğüs boşluğunda fazla yer kaplamasıdır.
Cinsiyet: Erkek köpeklerde risk daha yüksektir.
Yaş ve Kilo: Yaşlı ve zayıf köpeklerde risk artar. Ancak genç köpeklerde de görülebilir.
Beslenme: Tek öğünde çok yemek yiyen köpeklerde mide aşırı dolar ve risk yükselir.
Diyet: Yağ oranı yüksek mamalar GDV ihtimalini artırabilir.
Öğün Sayısı: Günde yalnızca bir kez beslenen köpeklerde risk daha fazladır.
Yeme Hızı: Hızlı yiyen köpeklerde mide daha fazla hava ile dolar.
Mama Kabı: Yükseltilmiş kaplardan yemek GDV’ye zemin hazırlayabilir.
Egzersiz: Yemekten hemen sonra koşan, egzersiz yapan veya oyun oynayan köpeklerde mide dönmesi daha sık görülür.
Köpeklerde Mide Dönmesi Belirtileri
İlk etapta köpeklerde mide dönmesini tespit etmek biraz zor olabilir çünkü bu durumu sıradan bir şişkinlik ile karıştırmak kolaydır. Fakat yine de köpeklerde mide dönmesi belirtileri çeşitli olduğu için eğer büyük bir çoğunluğunun köpeğinizde var olduğunu görürseniz acilen veteriner hekiminiz ile iletişime geçmelisiniz. Köpeklerde mide dönmesi nasıl anlaşılır merak ediyorsanız aşağıdaki belirtileri kontrol edebilirsiniz:
Karın şişliği: Köpeğin karnı şişer ve geçmez.
Kusma: Sık sık kusmaya çalışır ama mide döndüğü için ağzından bir şey çıkmaz ve kusmada başarılı olamaz. Bu da en önemli belirtilerden biridir.
Aşırı salya: Köpeğin ağzından fazla miktarda tükürük, salya akar. Midenin baskısı bu durumu tetikler.
Ağrı/acı çekme: Köpek kambur durabilir, huzursuz görünebilir ve acı çekiyormuş gibi hareket edebilir.
İsteksizlik: Günlük aktivitelerden kaçınır. Oyun oynamak ya da egzersiz yapmak istemez.
İştahsızlık: Yemek yemeyi reddeder. Genellikle diğer belirtilerle birlikte ortaya çıkar.
Gördüğünüz gibi, köpeklerde mide dönmesini önlemek için beslenme ve günlük rutin çok önemlidir. Tek ve büyük bir öğün yerine birkaç küçük öğün vermek midesini koruyacaktır. Köpeğinizin hızlı bir şekilde mama yemesini de engellemeniz faydalı olabilir. Ayrıca mama verirken yükseltilmiş mama kapları da kullanmamalısınız. Özellikle risk taşıyan ırklarda yemekten hemen sonra oyun ya da koşu gibi aktivitelerden de kaçınmalısınız. Köpeğinizin sindirimi için en az iki saat bekledikten sonra egzersiz yaptırmanız en doğrusudur.
Öte yandan köpeğinizde bahsettiğimiz belirtileri görüyorsanız acilen veteriner hekiminizle iletişime geçmelisiniz.
Köpeklerde Mide Dönmesi Tedavisi
Köpeklerde GDV tedavisinde ilk adım hızlı teşhistir. Veteriner hekimler genellikle muayene ve tıbbi öyküye dayanarak hastalıktan şüphelenirse kesin tanı için röntgen çeker. Ardından şişkinliği azaltmak ve kalbi korumak için damar yoluyla sıvı verilebilir. Gerekirse köpek sakinleştirilir ve yemek borusuna tüp yerleştirilerek gaz dışarı atılır. Köpek stabil hale geldikten sonra da ameliyata alınır. Operasyonda ise mide açılır, gazdan arındırılır ve çevresindeki organlara bakılır. Hasarlı ise mide dokusu, bağırsak ya da dalak alınabilir. Daha sonra mide, karın duvarına sabitlenir. Bu işleme gastropeksi denir ve hastalığın tekrarlamasını büyük ölçüde önler.
Ameliyat sonrası köpek birkaç gün klinikte tutulabilir, ağrı kesici ve sıvı tedavisi uygulanır. Ayrıca kalp ritmi ve pıhtı riskine karşı sürekli takip edilir. Eve döndüğünde ise dinlenmesi sağlanmalı, iyileşme sürecinde küçük ve sık öğünlerle beslenmelidir.
Köpeklerde Mide Dönmesi Öldürür mü?
Evet, ne yazık ki köpeklerde mide dönmesi hayatı tehdit eden bir durumdur. Mide hem gaz ve yiyeceklerle şişer hem de kendi etrafında döndüğü için mide içeriğinin boşalması imkansız hale gelir. Bu durum ise kan dolaşımını bozabilir, kalpte aritmiye ve şoka yol açabilir. Eğer zamanında müdahale edilmezse organlar hızla zarar görür ve maalesef vaka ölümle sonuçlanabilir. Bu nedenle köpekte mide dönmesi belirtileri fark edilir fark edilmez acil veteriner hekim desteği şarttır.
Kaynak
https://www.petmd.com/dog/conditions/digestive/gastric-dilatation-volvulus-gdv-syndrome