Kediler için Zehirli Bitkiler
Doğamızı, balkonumuzu, bahçemizi ve evimizi güzelleştiren bitkilerin bazılarının kedi dostlarımızı zehirleyebilecek kadar tehlikeli olabileceğini biliyor muydunuz? Bunlar, yani kediler için zehirli bitkiler, meraklı ve genellikle çiçekleri kemirmeyi çok seven kediler için oldukça tehlikelidir. Bazı bitkilerde bulunan toksik maddeler kedinin vücuduna girdiğinde kusma, ishal, nöbet geçirme, hatta ölüm gibi çeşitli ve tehlikeli sonuçlar doğurabilir. Bu nedenle ev kediniz için evinizdeki; dış mekanda yaşayan veya bahçenizde baktığınız kediler için bahçenizdeki bitkileri gözden geçirmek isteyebilirsiniz. Ayrıca meyve/sebze yetiştirmekle ilgileniyorsanız kediler için zararlı besinleri de ilgili yazımızdan mutlaka inceleyin!
Gelin, kediler için zararlı bitkiler nedir, nasıl görünürler ve neden zararlıdırlar tek tek öğrenelim.
Kediler için Zehirli Bitkiler Nelerdir?
Evlerde ve dış mekanda sık sık karşılaştığımız kediler için zehirli bitkiler arasında zambak türleri, açelya, köpek üzümü, gala çiçeği, kaladyum, karanfil, nergis, gardenya, kalanşo, mine çiçeği bulunur. Bunlar dışında ayrıca çöven, safran çiçeği, sabah sefası, portakal çiçeği, fesleğen, ipek çiçeği, nane (kedi nanesi değil, normal nane) ve papatya türleri de yine kediler için zararlıdır.
Başlamadan önce hatırlatmakta fayda var: Kedi dostunuzu uzak tutmanız gereken bitkiler listesi oldukça kalabalık olabilir ve bu yazıda en popüler olanlar seçilmiştir. Yani bu yazıda görmediğiniz bir çiçek bakıyorsanız yine de araştırmanızda fayda var! Ayrıca, yazı içinde paylaşacağımız görseller evinizdeki/bahçenizdeki çiçek örneğine göre daha büyük/küçük, farklı renkte veya çeşitte de olabilir. Bu nedenle baktığınız bitkilerin toksik olup olmadığını anlamak için mutlaka adını kontrol edin.
Not: Kediler herhangi bir bitkiyi yediğinde de kusma veya sindirim rahatsızlığı yaşayabilirler. Hafif mide rahatsızlığına neden olabilen veya toksik olmayan bitkiler genellikle ciddi bir sağlık riski oluşturmaz. Fakat kedinizin semptomları şiddetliyse veya herhangi bir zehirlenmeden şüpheleniyorsanız mutlaka veteriner hekiminize danışmalısınız.
Hazırsanız gelin kediler için zararlı olan bitkileri tanıyalım!
Zambak Türleri
Kediler için zehirli çiçeklerden bahsederken zambak türlerini ilk sıraya almamız gerekir. Zambak, bilimsel adıyla Lilium, (Zambakgiller – Liliaceae) ailesine ait bir çiçek türüdür. Farklı türleri, rengarenk ve gösterişli çiçekleriyle aranjmanlarda ve bahçe süslemelerinde sıkça tercih edilir. Zambak türleri arasında beyaz zambak (Lilium candidum), Japon zambağı (Lilium asiaticum) gibi türler yer alır. Bu bitkiler farklı iklim ve toprak koşullarında yetişebilirler. Doğada genellikle gölgeli ve nemli alanlarda bulunurlar, bahçelerde ise güneşli ve iyi drene edilmiş topraklarda tercih edilirler.
Zambak türleri kediler için zehirlidir; hatta ölümcül olabilir.
Açelya (Azalea)
Kediler için son derece tehlikeli bir çiçek olan açelya, bilimsel ismiyle Rhododendron spp, (Fundagiller – Ericaceae) ailesine aittir ve kediler için zehirlidir. İçeriğinde bulunan grayantoksin nedeniyle kusma, ishal, halsizlik ve kalp yetmezliği gibi ciddi belirtilere yol açabilir.
Açelya, parlak yeşil yapraklara ve pembe, kırmızı, beyaz, mor veya turuncu renkte gösterişli çiçeklere sahip bir süs bitkisidir. Genellikle çalı formunda büyür ve bahçelerde, parklarda veya saksılarda yetiştirilir. Ilıman ve nemli iklimleri seven açelya, ormanlık alanlarda, dağlık bölgelerde ve gölgelik yerlerde doğal olarak bulunur. Hafif tatlı ve hoş bir kokusu vardır, ancak bazı türleri kokusuz olabilir.
Köpek Üzümü (Black Nightshade)
Köpek üzümü, bilimsel ismiyle Solanum nigrum, Patlıcangiller (Solanaceae) ailesine aittir. Köpekler, kediler ve atlar için zehirli olan bu bitki, içerdiği solanin, saponinler ve atropin benzeri maddeler nedeniyle aşırı salya, iştahsızlık, şiddetli sindirim sorunları, ishal, uyuşukluk, sinir sistemi baskılanması, bilinç bulanıklığı, davranış değişiklikleri, halsizlik, göz bebeklerinde büyüme ve kalp atışında yavaşlama gibi ciddi belirtilere yol açabilir.
Genellikle otsu bir bitki olup koyu yeşil yapraklara ve küçük, beyaz çiçeklere sahiptir. Olgunlaştığında siyah veya koyu mor renk alan meyveleriyle tanınır. Yol kenarları, tarlalar, bahçeler ve boş araziler gibi pek çok farklı ortamda yetişebilir. Özellikle sıcak ve ılıman bölgelerde yaygındır. Kokusuz bir bitkidir ancak meyveleri ve yaprakları dokunulduğunda hafif acımsı bir koku yayabilir.
Gala Çiçeği (Calla Lily)
Kediler için tehlikeli bir bitki olan gala çiçeği, bilimsel ismiyle Zantedeschia aethiopica, Yılanyastığıgiller (Araceae) ailesine aittir. İçeriğinde bulunan çözünmeyen kalsiyum oksalat kristalleri nedeniyle ağızda tahriş, dil, dudak ve ağız içinde yanma hissi, aşırı salya akışı, kusma ve yutkunma güçlüğü gibi belirtilere yol açabilir.
Gala çiçeği, büyük ve gösterişli beyaz (veya pembe gibi yumuşak renklerdeki) çiçekleriyle bilinen bir süs bitkisidir. Nemli ve ılıman bölgeleri seven bu bitki genellikle bahçelerde, süs havuzlarının kenarında veya saksılarda yetiştirilir. Hafif ve hoş bir kokusu vardır, ancak bazı türleri kokusuz olabilir.
Kaladyum (Caladium)
Kediler için zehirli bitkiler arasında yer alan kaladyum, bilimsel ismiyle Caladium hortulanum, Yılanyastığıgiller (Araceae) ailesine aittir. İçeriğinde bulunan çözünmeyen kalsiyum oksalat kristalleri nedeniyle ağızda tahriş, ağrı ve şişlik, dil ve dudaklarda yanma hissi, aşırı salya akışı, kusma ve yutkunma zorluğu gibi belirtilere yol açabilir.
Kaladyum geniş ve renkli yapraklarıyla dikkat çeken popüler bir süs bitkisidir. Yaprakları yeşil, kırmızı, pembe ve beyazın farklı tonlarında desenlere sahip olabilir. Genellikle gölgeyi seven bu bitki, nemli ve tropikal iklimlerde doğal olarak bulunur. Fil Kulağı, Melek Kanadı gibi isimlerle de bilinir. Kokusuz bir bitkidir.
Karanfil (Carnation)
Özellikle buket olarak alınan çiçeklerde sıklıkla rastlanan ve kediler için toksik olan karanfil, bilimsel ismiyle Dianthus caryophyllus, Karanfilgiller (Caryophyllaceae) ailesine aittir. İçeriğinde tam olarak bilinmeyen tahriş edici bileşenler nedeniyle hafif sindirim sorunları ve deri tahrişine yol açabilir.
Karanfil hoş kokulu ve genellikle kırmızı, pembe, beyaz veya mor renkte çiçeklere sahip bir süs bitkisidir. Bahçelerde, saksılarda ve çiçek aranjmanlarında sıkça kullanılır. Ilıman iklimleri seven karanfil, güneşli alanlarda iyice gelişir ve hafif baharatlı, tatlı bir kokuya sahiptir.
Nergis (Daffodil, Narcissus)
Muhteşem kokusuyla evi dolduran nergis, bilimsel ismiyle Narcissus spp., Nergisgiller (Amaryllidaceae) ailesine aittir. İçeriğinde bulunan likorin ve diğer alkaloidler nedeniyle kedilerde kusma, aşırı salya akışı ve ishal gibi belirtilere yol açabilir. Fazla miktarda tüketildiğinde kas seğirmeleri, düşük tansiyon, titreme ve kalp ritim bozuklukları gibi ciddi etkiler görülebilir. Özellikle soğan kısmı en zehirli kısmıdır.
Nergis, uzun sapları üzerinde açan sarı veya beyaz renkte güzel çiçekleriyle bilinir. Genellikle bahar aylarında çiçek açar ve park, bahçe ve saksılarda yetiştirilir. Ilıman iklimleri seven bu müthiş çiçek tatlı ve hafif keskin bir kokuya sahiptir.
Gardenya (Gardenia)
Kediler için toksik bir bitki olan gardenya, bilimsel ismiyle Gardenia jasminoides, Kökboyasıgiller (Rubiaceae) ailesine aittir. İçeriğinde bulunan genioposide ve gardenoside nedeniyle hafif kusma, ishal ve kurdeşen gibi belirtilere yol açabilir.
Gardenya, parlak yeşil yapraklara ve yoğun kokulu, beyaz veya krem rengi çiçeklere sahip popüler bir süs bitkisidir. Ilıman ve nemli iklimleri seven bu bitki genellikle bahçelerde, seralarda ve saksılarda yetiştirilir. Güçlü ve tatlı kokusuyla dikkat çeker.
Kalanşo (Kalanchoe)
Muhteşem güzelliğine rağmen ne yazık ki kediler için zehirli ev bitkileri arasında olan kalanşo, bilimsel ismiyle Kalanchoe spp., Damkoruğugiller (Crassulaceae) ailesine aittir. İçeriğinde bulunan bufodienolides maddesi kedilerde kusma, ishal ve nadiren anormal kalp ritmi gibi belirtilere yol açabilir.
Kalanşo, etli yaprakları ve renkli çiçekleri ile dikkat çeken popüler bir süs bitkisidir. Genellikle saksılarda yetiştirilir ve farklı türleri, pembe, kırmızı, sarı veya beyaz çiçek açabilir. Sıcak ve güneşli ortamları seven kalanşo ayrıca kolay bakımı ile bilinir; ancak zehirli özellikleri nedeniyle evcil hayvan sahiplerinin dikkatli olması önemlidir.
Ağaç Minesi, Mine Çiçeği (Lantana)
Ülkemizde sıkça rastlanan ve mine çiçeği olarak bilinen lantana, bilimsel ismiyle Lantana camara, Mine çiçeğigiller (Verbenaceae) ailesine aittir. İçeriğindeki pentasitik triterpenoidler nedeniyle kusma, ishal, zor nefes alma ve halsizlik gibi belirtilere yol açabilir. Özellikle büyükbaş hayvanlarda karaciğer yetmezliği daha yaygındır.
Lantana, renkli çiçekleri ve yeşil yapraklarıyla dikkat çeken bir çalı bitkisidir. Genellikle bahçe ve park gibi açık alanlarda tercih edilir. Güneşli ve sıcak ortamlarda iyi gelişir ve bahar ile yaz aylarında çiçek açar. Dış mekanlarda sıkça rastlandığı için özellikle bahçede veya sokakta kedi bakan kişilerin dikkatli olması önemlidir.
İşte, artık kediler için zehirli bitkiler nasıl görünürler ve özellikleri nelerdir biliyorsunuz! Evinizde ve bahçenizde yaşayan dostunuzun sağlığını garanti altına almayı unutmayın. Ayrıca kediniz için zararlı olmayan bitkileri de ilgili yazımızdan inceleyebilirsiniz!
Kaynak
https://www.aspca.org/pet-care/animal-poison-control/toxic-and-non-toxic-plants
Bitki bilgileri, türün WiKi sayfasından alınmıştır.