Kedi Nanesi Hakkında Her Şey

Her kedi sahibinin mutlaka aşina olduğu kedi nanesi bitkisi hala pek çok gizeme sahip, ilginç bir bitkidir. Kedilerin ruh halini ve davranışlarını etkileyen ve “kedi otu” olarak da bilinen bu bitki hem kedilerin hem de kedi sahiplerinin hayatında önemli bir yer tutar. Öyle ki, kedilerin yaklaşık %70’i kedi nanesine karşı belirgin bir davranışsal tepki gösterir. Bu tepki kediden kediye farklılık gösterse de en popüler olanlar arasında mutluluk, rahatlama, hiperaktivite ve bazen de saldırganlık gibi belirtiler ortaya çıkar. Fakat genel olarak kedi nanesi, kediler üzerinde olumlu sonuçlar gösteren bir bitkidir.

Peki ama kedi nanesi tam olarak nasıl bir şeydir, ne işe yarar, zararları var mıdır, nasıl kullanılır biliyor musunuz? Gelin, bu yazıda kedi nanesi hakkında bilmeniz gereken her şeyi tek tek paylaşalım.

Kedi Nanesi Nedir?

Kedi nanesi, bilimsel adıyla Nepeta cataria, nane ailesinin bir ferdi olarak bilinen, yaygın olarak yetişen bir ottur. Kuzey Amerika, Akdeniz, Kuzey Afrika, Avrupa gibi pek çok kıtada kolayca yetiştirilen bu bitki ayrıca catnip ve catmint adlarıyla bilinir ve açık yeşil yaprakları ve lavanta rengi çiçekleriyle dikkat çeker. Kedi nanesinin yaprakları haşlanıp çay olarak tüketilebilir, salataya koyulabilir ve çiçeklerinin de öksürüğü hafiflettiği söylenir. Ayrıca bazı doğal böcek ilaçlarının etkili bir bileşeni olarak da öne çıkar. Kısacası çeşitli faydalara sahip, popüler bir bitkidir.

Kediler için ise bu bitkinin anlamı daha farklıdır: Çoğu kedi, kedi nanesinin yapraklarını ovuşturmaktan veya çiğnemekten çok hoşlanır! Kedi nanesi kedilerin bazı hormonlarını tetiklediği için kedinizin oyunlarına heyecan katmanın yanı sıra ruh halini de olumlu yönde etkileyerek dünyasını renklendirebilir. Zaten bu nedenle kedi nanesi kullanımı kedili evlerde oldukça yaygındır ve özellikle kediyi yeni bir şeylere alıştırırken veya davranışlarını yönlendirmeye çalışırken ideal bir yardımcıdır.

Kedi Nanesi Kediyi Nasıl Etkiler?

“Bir bitki bir kediyi nasıl bu kadar etkileyebilir ki?” diyorsanız kedi nanesinin içeriğindeki özel bir maddeyi bilmeniz gerekir: Nepetalakton adı verilen bir yağ çeşidi kedi nanesi bitkisinin yapraklarında doğal olarak bulunur ve kedi feromonlarını taklit ederek davranışlarını etkileyebilir. Bir kedinin bu etkiden yararlanabilmesi için kedi nanesini koklaması veya yemesi gerekir.

Kedilerin ağızlarının çatısında vomeronazal bez adı verilen özel bir koku organı bulunur. Bu organ, burun ve ağızda toplanan kokuların doğrudan beyne iletilmesini sağlar. Kedi nanesinin içindeki özel bileşenler de işte tam olarak bu özel yol üzerinden kediye iletilir ve onda pek çok duygu uyandırarak davranışlarını değiştirir. Bu davranışlar arasında enerji patlamaları, heyecan, mutluluk, mest olma gibi çeşitli örnekler bulunabilir. Yine de bazı kediler kedi nanesine hiç tepki göstermeyebilir. Fakat kedilerin yüzde yetmişi (veya daha fazlası) kedi nanesi ile deliye dönecektir!

Kediler Neden Kedi Nanesini Sever?

Kedi nanesi çoğu kedi için muhteşem bir coşku deposudur, peki ama neden? Çünkü kedi nanesi, kedilerin çiftleşme hormonlarını uyarır, vücutlarının endorfin sağlamasını sağlar ve bu maddeden etkilenen kediler de genellikle kızgınlık dönemindeki dişi kedilere benzer davranışlar sergilerler. Kedinizin cinsiyeti hiç fark etmez: Hem erkek hem de dişi kediler kedi nanesinin etkilerini aynı oranda deneyimleyebilir.

Yoğun bir sevgi gösterisi, rahatlama ve mutluluk belirtileri olarak ortaya çıkabilen kedi nanesi etkileri arasında ayrıca daha oyuncu olma veya bazen de saldırganlık gibi aktif davranışlar da olabilir. Yani etkileri her kedi için aynı olmayacaktır.

Kedi Nanesi Ne İşe Yarar?

Kedi nanesi, kedi sahiplerinin işini kolaylaştıracak bazı özelliklere sahiptir. Örneğin:

• Kedi nanesi kullanarak kedinizin oyuncaklarına olan ilgisini artırabilir ve daha eğlenceli vakit geçirmesini sağlayabilirsiniz. Kedi nanesi içeren oyuncaklar da kedinizin sıkılmasını önler ve aranızdaki bağı güçlendirme fırsatı sunar. Oyun oynamayan, pek hareket etmeyen veya aldığınız oyuncakların yüzüne bakmayan bir kediniz varsa kedi nanesi harika bir oyun teşviki sağlar. Kedi nanesinin içeriği sayesinde kediler daha enerjik hale gelir, koşar, zıplar ve oyun oynar. Bu sayede kedinizin günlük fiziksel aktivitesi artar, sağlıklı kalmasına katkıda bulunur ve obezite riskini de azaltır.

• İçindeki bileşenler sayesinde kedi otu, stresli veya kaygılı kedilerin rahatlamasına yardımcı olur. Özellikle veteriner kliniği ziyaretleri veya yeni bir eve taşınma gibi stresli durumlarda kedi nanesi kedinizin daha huzurlu ve güvende hissetmesine destek olabilir.

• Eğer kedinizin yeni dostlarla tanışmasını isterseniz kedi nanesi kullanabilirsiniz; çünkü bu bitkinin içeriğinin etkisiyle bazı kediler daha sosyal hale gelmektedir. Örneğin normalde utangaç veya çekingen olan kediler, kedi nanesi sayesinde daha sevecen ve dostça davranışlar sergileyebilirler. Bu nedenle birbiriyle etkileşim kurmasını istediğiniz insanlar veya evcilleri kedi nanesi aracılığıyla bir araya getirip etkilerini gözlemleyebilirsiniz!

• Dolaylı olarak olsa da kedi nanesi kedilerin zihinsel olarak uyarılmasını sağlar. Bu kokuyu alan kediler hem bitkiyi hem de onun bulunduğu çevreyi tanımak isteyebilir. Böylece daha fazla keşif yapıp çevreleriyle daha fazla etkileşimde bulunurlar. Özellikle evde yaşayan ev kedileri için bu zihinsel uyarım, onların yeni şeyler öğrenmelerine ve daha aktif olmalarına yardımcı olur.

• Son olarak, en çok kullanılan şekli ile kedi nanesi, kedinizi belirli davranışlara yönlendirmeniz için mükemmeldir. Örneğin yeni bir tırmalama tahtası veya kedi yatağı kullanmasını istiyorsanız üzerine kedi nanesi serperek kedinizi bu nesnelere çekebilir ve keşfedip kullanmasına teşvik edebilir. Böylece kediniz mobilyaları değil tırmalama direğini tırmalamış olur!

Gördüğünüz gibi, kedi nanesini kullanarak kediniz ve sizin için daha güzel bir yaşam alanı kurabilirsiniz.

Kedi Nanesi Nasıl Kullanılır?

Bir bitki olarak karşımıza çıkan kedi nanesi farklı formlarda bulunur ve kedinizin tercihlerine göre çeşitli şekillerde kullanılabilir. Örneğin:

• Evinizde taze kedi nanesi bitkisi yetiştirerek doğal bir deneyim sunabilir ve ot yeme hayranlığı olan kedinizi daha iyi bir seçeneğe yönlendirebilirsiniz!

• Kurutulmuş kedi nanesini kolayca saklayabilir ve kedinizin oyuncaklarına serpilebilirsiniz.

• Sprey formundaki kedi nanesini özellikle bu bitkiyi çiğnediğinde sindirim sorunu yaşayan kedinizin favori oyuncaklarına, tırmalama tahtasına veya kedi ağacına uygulanabilirsiniz. Ayrıca kurutulmuş kedi nanesiyle doldurulmuş oyuncaklar hazırlayarak kedinizin bayıla bayıla oyun oynamasını sağlayabilirsiniz.

• Kedi nanesi topu formunu satın alıp çeşitli şekillerde kullanabilirsiniz.

• Bazı veteriner hekimler kedilerin uzun süre yalnız kaldığında stres yaşamasını önlemek için kedi nanesi kullanımını önermektedir. Kedi nanesi, kaygıyı azaltarak kedinizin daha rahat hissetmesine yardımcı olabilir ve bazı durumlarda hafif ağrıların giderilmesine de katkı sağlayabilir. Bu nedenle kedinizin stres olacağı durumlardan önce yine kedi nanesini çeşitli şekillerde ona sunabilirsiniz.

Kedi Nanesi Zararlı mı?

Kedi nanesi genel olarak kediler için güvenli bir bitki olsa da fazla kullanımı bazı sağlık sorunlarına yol açabilir. Çok fazla kedi nanesi tüketen bir kedide kusma, ishal, baş dönmesi veya yürüyüşte dengesizlik gibi belirtiler görülebilir. Bu yüzden kedinize verdiğiniz miktara dikkat etmeniz gerekir. Kedinizin ihtiyacına uygun miktarı belirlemek için veteriner hekiminizle görüşmek en iyisi olacaktır. Ayrıca taze kedi nanesi kurutulmuş formuna göre daha güçlü bir etkiye sahiptir, bu nedenle kedinize daha az miktarda vermeniz gerekir. Öte yandan yüksek oranda konsantre formüle sahip olduğu için kedi nanesi yağlarını az miktarda kullanılmalı ve aşırı tüketimden kaçınmalısınız.

Kedi Nanesi Faydaları Nelerdir?

Yukarıda da tek tek saydığımız gibi kedi nanesi (yani kedi otu), kedinizin ruh halini olumlu yönde etkileyerek ona mutluluk ve rahatlama sağlarken oyun isteğini de artırabilir. Stresli durumlarda kedinizin gevşemesine yardımcı olur ve kaygıyı azaltır. Tembel veya hareketsiz kediler için harika bir motivasyon kaynağı olabilir ve onları daha aktif hale getirerek egzersiz yapmalarını sağlar. Bunlara ek olarak zihinsel uyarım sağlayarak kedinizin çevresine daha ilgili olmasına katkıda bulunur. Ayrıca, belirli alanlara yönlendirmek için kullanılarak tırmalama tahtası veya oyuncak gibi eşyaları benimsemesine de yardımcı olabilir.

Kısacası kedi nanesi faydaları oldukça fazladır ve kedinizin ihtiyacına göre bu bitkiyi uygun formda kullanarak dostunuzun keyifli ve sağlıklı kalmasını destekleyebilirsiniz.

Kedi Nanesi ile Normal Nane Arasındaki Fark Nedir?

Kedi nanesi (Nepeta cataria) ve normal nane (Mentha türleri) aynı bitki ailesine ait olsa da farklı özelliklere sahiptir. Normal nane, insanlar için ferahlatıcı bir aroma sunarken kedi nanesi kediler üzerinde benzersiz bir etkiye sahiptir. Kedi nanesinin içeriğindeki nepetalakton maddesi kedilerde mutluluk, oyun isteği ve rahatlama gibi tepkilere neden olabilir. Normal nane ise kediler için aynı etkiyi yaratmaz, hatta bazı türleri kediler için zararlı bile olabilir. Bu nedenle kediniz için bir bitki seçerken normal nane yerine özel olarak kedi nanesi kullanmanız daha güvenli olacaktır.

Kedi Nanesi Ne Zaman Verilir?

Kedi nanesi, kedinizin oyun oynamasını teşvik etmek, stresini azaltmak veya belirli bir nesneyi benimsemesini sağlamak için verilebilir. Örneğin yeni bir tırmalama tahtasına alışmasını istiyorsanız üzerine bir miktar kedi nanesi serpebilirsiniz. Ayrıca veteriner ziyareti, taşınma veya uzun süre yalnız kalma gibi stresli durumlardan önce verdiğinizde de bu bitki, kedinizin rahatlamasına yardımcı olabilir. Bununla birlikte hareketsiz veya kilo almaya yatkın kediler için egzersiz motivasyonu sağlamak amacıyla da oyun öncesinde kedi nanesi kullanılabilir. Ancak, kedi nanesinin kedi üzerindeki etkisinin azalmasını önlemek için her gün yerine ara sıra vermeniz daha faydalı olacaktır.

Kedi Nanesi İnsana Zarar Verir mi?

Kedi nanesi insanlara zarar vermez ve genellikle güvenli olduğu kabul edilir. Hatta bazı kültürlerde çay olarak tüketilir ve hafif bir sakinleştirici etkisi olduğu söylenir. Ancak her şeyde olduğu gibi kedi nanesi de aşırı miktarda tüketildiğinde çeşitli yan etkilere sahip olabilir ve mide rahatsızlığı veya hafif baş dönmesi gibi etkiler görülebilir. Ayrıca, bazı kişilerde cilt teması alerjik reaksiyonlara neden olabilir. Bu nedenle hassas bünyeye sahip olanların dikkatli bir şekilde kullanması gerekir. Genel olarak kedi nanesi insanlar için zararlı değildir ancak ölçülü tüketmek en iyisidir.

İşte, artık kedi nanesi hakkında her şeyi biliyorsunuz! Kedinize sağlayabileceği faydalar için bu ilginç bitkiyi deneyebilir ve kedinizdeki etkileri gözlemleyebilirsiniz!

---

Kaynak

https://www.petmd.com/cat/general-health/what-is-catnip

https://thevets.com/resources/pet-health-care/catnip/