Köpeklerin Kalbi Nerede?
Konu köpek sağlığı olduğunda ya da dostumuzun göğsünü okşarken o güçlü kalp atışlarını hissetmek istediğimizde, “Köpeklerin kalbi nerede olur?” sorusunun yanıtını da merak ederiz. Çünkü kalbinin yerini bilmezsek nasıl dinleyeceğiz, öyle değil mi? O halde, köpeklerin kalbi ne tarafta olur hemen netleştirelim: Köpeklerin kalbi de tıpkı insanlarda olduğu gibi vücutlarının sol tarafında yer alır. Göğüs kafesinin içinde, ön bacakların hemen arkasına denk gelen bölgede konumlanmıştır. Daha ayrıntılı söylemek gerekirse kalp, genellikle üçüncü ile altıncı kaburgalar arasında bulunur. Ancak özellikle iri yapılı, kaslı ya da uzun tüylü köpeklerde bu noktayı dışarıdan tam olarak belirlemek her zaman kolay olmayabilir.
Aşağıda, köpeklerin kalbi nerede bulunur daha net görebilirsiniz.
Köpekler, vücut yapıları gereği iç organlarını oldukça dengeli ve kompakt bir şekilde taşırlar. Bu nedenle kalp, göğüs boşluğunda hayati organlara oldukça yakın bir yerde yer alır. Köpek kalbine en yakın organlar akciğerlerdir; köpeklerin kalbi akciğerler arasında, dik bir şekilde yer alır.
Köpeklerin Kalbi Ne Tarafta Olur?
Tekrar altını çizmek gerekirse, köpeklerin kalbi vücutlarının sol tarafında yer alır. Ancak istisnalar her zaman vardır. Nadir de olsa bazı köpeklerde kalp, göğüs boşluğunun sağ yarısında konumlanabilir. Bu duruma dekstrokardi adı verilir. Dekstrokardi, kalbin yalnızca sağda bulunmasıyla sınırlı değildir; kalbin taban ve uç ekseni de sağ yöne doğru bakar. En önemli nokta ise bu, doğuştan gelen bir farklılıktır. Yani dekstrokardi, başka bir kalp ya da göğüs hastalığının sonucu olarak ortaya çıkmaz.
Bazı köpeklerde kalp sağda yer almasına rağmen mide, karaciğer ve dalak gibi diğer iç organlar tamamen normal konumlarındadır. Bu durum situs solitus olarak adlandırılır ve köpeklerde genellikle iyi huylu kabul edilir. Çoğu vakada herhangi bir belirtiye yol açmaz ve günlük yaşamı etkilemeden, tesadüfen fark edilir.
Daha nadir görülen bir başka durum ise kalbin sağda olmasıyla birlikte vücuttaki tüm iç organların ayna görüntüsü şeklinde ters yerleşimli olmasıdır. Bu tablo Situs Inversus Totalis olarak adlandırılır. Son derece nadirdir; ancak yine de köpeklerde de görülebilir. Örneğin İtalya’da yapılan bir çalışmada, bu durumun, köpeklerde görülen doğuştan gelen kalp hastalıklarının yalnızca yaklaşık %0,2’sini oluşturduğu bildirilmiştir.
Buna güzel bir örnek olarak 2010’da bildirilen bir vaka gösterilebilir. Dokuz yaşında, erkek bir Cocker Spaniel köpek, kısa süreli ve balgamsız öksürük şikâyetiyle kardiyolojik değerlendirmeye alınmıştır. Daha önce bilinen bir solunum ya da sinüs problemi bulunmayan bu köpeğin göğüs röntgeninde ise kalbin sağ tarafta yer aldığı görülmüştür. Bu bulgular, köpekte Situs Inversus Totalis ile birlikte dekstrokardi varlığını ortaya koymuştur.
Yani, her ne kadar köpeklerin kalbi sol tarafta yer alıyor olsa da, nadir durumlarda kalpleri sağda da bulunabilir; hatta tüm organların ayna yansıması gibi ters yerlerde olduğu vakalar da mevcuttur!
Köpeklerin Kalp Yapısı İnsanlardan Farklı mı?
Artık köpeklerin kalbi sağda mı yoksa solda mı bildiğimize göre, biraz da anatomik açıdan köpek kalbine yakından bakabilir ve insan kalbiyle hangi noktalarda benzerlik, hangi noktalarda farklılık gösterdiğini görebiliriz.
Köpekler ve insanlar dış görünüş olarak oldukça farklı canlılar olsa da kalp yapıları şaşırtıcı derecede benzerdir. Köpek kalbi de tıpkı insan kalbi gibi dört odacıktan oluşur: Sağ ve sol kulakçıklar ile sağ ve sol karıncıklar… Bu odacıklar uyum içinde çalışarak kanın akciğerler ve vücut arasında düzenli şekilde dolaşmasını sağlar.
Yapısal benzerliklere rağmen, kalp hastalıkları söz konusu olduğunda insanlar ve köpekler arasında belirgin farklar ortaya çıkar. İnsanlarda sıkça görülen damar sertliği ve plak birikimi, kalp krizlerinin en yaygın nedenlerinden biridir. Köpeklerde kalp krizine nadiren rastlanır. Onlarda hastalık olarak daha çok kalp kapakçıklarında sızıntı görülür. Bu durum ise özellikle yaşlı ve küçük ırk köpeklerde daha yaygındır. Büyük ırk köpeklerde ise çoğunlukla kalp kasını ilgilendiren hastalıklar ön plana çıkar.
Kalpten bahsetmişken, kalp atışlarından bahsetmemek de olmaz: Biz insanlar için normal kabul edilen nabız sayısı (dakikada) 60-100 iken, köpeklerde bu aralık 90-100 olarak belirlenmiştir. Küçük ırklarda 90-140, büyük ırklarda 60-90 aralığında da olabilir. Bu da köpekler ile aramızdaki biyolojik farklılıklara bir örnek olarak sayılabilir.
Köpeklerin Nabzı Nasıl Ölçülür?
Köpeğinizin kalbi dakikada kaç kez çarpıyor, biliyor musunuz? Eğer öğrenmek isterseniz son derece pratik bir şekilde bunu yapabilirsiniz. Ölçüme başlamadan önce köpeğinizin sakin ve dinlenme halinde olmasına dikkat edin. Kısa süre önce oyun oynamış, koşmuş ya da heyecanlanmış bir köpekte nabız doğal olarak daha hızlı olacaktır. Hazırsanız, aşağıdaki adımları takip edin:
Köpeğinizin kalp atışlarını hissetmek için en ideal bölge, göğüs kafesinin sol tarafıdır. Ön bacağın eklem ile birleştiği noktanın hemen arkasına denk gelen bu alan, kalbin göğüs duvarına en yakın olduğu yerdir. Köpeğe sol tarafından baktığınızda dirseğe benzer çıkıntıyı net şekilde görebilirsiniz.
Avuç içinizi (veya steteskop) nazikçe köpeğinizin göğüs duvarına koyduğunuzda kalp atışlarını hissetmeniz gerekir. Bir başka öneri olarak köpeğinizi sağ tarafına yatırabilir ve ön bacağını hafifçe geriye doğru alarak dirseğin göğse temas ettiği noktayı referans olarak kullanabilirsiniz.
Kalp atış hızını hesaplamanın en pratik yolu, 15 saniye boyunca hissettiğiniz atışları sayıp bu sayıyı dörtle çarpmaktır. Alternatif olarak 30 saniye sayıp ikiyle de çarpabilirsiniz; ancak bazı köpekler uzun süre hareketsiz kalmak istemeyebilir. Kısa ve net ölçümler genellikle daha sağlıklı sonuç verir.
İşte, bu basit adımları uygulayarak köpeğinizin dinlenme hâlindeki kalp atış hızını kolayca ölçebilirsiniz! Dostunuzun nabzını ara sıra kontrol ederek olası bir kalp hastalığının verebileceği erken belirtileri fark edebilirsiniz.
Köpeklerde Kalp Hastalıkları Nelerdir?
Ne yazık ki köpekler de çeşitli kalp hastalıklarıyla karşı karşıya kalabilir. Irk, yaş ve genetik yapı bu hastalıkların görülme riskini doğrudan etkileyebilir. Köpeklerde en sık karşılaşılan kalp rahatsızlıkları şu şekildedir:
Mitral kapak hastalığı (MVD): Kalbin sol tarafında yer alan mitral kapakta meydana gelen bozulma sonucu kanın geriye doğru sızmasıyla ortaya çıkar. Bazı Terrier ırkları gibi küçük ırk köpeklerde yaygındır. Zamanla kalbin daha fazla çalışmasına ve kalp yetmezliğine ilerleyebilir.
Dilate kardiyomiyopati (DCM): Kalp kasının zayıflaması ve incelmesi sonucu kalbin genişlemesiyle karakterizedir. Özellikle büyük ve dev ırklarda daha sık görülür ve ciddidir.
Aritmiler: Kalp atım hızının ya da ritminin normalden sapmasıdır.
Doğuştan kalp hastalıkları: Yavru köpeklerin doğuştan sahip olduğu kalp yapısal bozukluklarını kapsar. Nadir görülürler ancak tehlikelilerdir. Doğumdan sonra kapanması gereken bir damar yapısının açık kalması, akciğerlere giden kan yolunun dar olması, kalpten çıkan ana damarın daralması, kalp duvarlarında delikler olması gibi rahatsızlıklar bu grupta yer alır.
Perikardiyal hastalıklar: Kalbi çevreleyen zarın (perikard) iltihaplanması veya bu bölgede sıvı birikmesiyle ortaya çıkar.
Bu kalp hastalıklarını erken dönemde fark edebilmek ve tedaviye geç kalmamak için düzenli veteriner hekim kontrollerini aksatmamak büyük önem taşır.
İşte, köpeklerin kalbi nerede bulunur, köpeklerin nabzı nasıl ölçülür, köpeklerde kalp ile ilgili hangi nadir durumlar veya kalp hastalıkları gelişebilir artık biliyorsunuz! Can dostunuzun kalp sağlığı için, veteriner hekiminizi düzenli olarak ziyaret etmeyi unutmayın!
Kaynak
https://www.greatpetcare.com/dog-health/where-is-a-dogs-heart/
https://www.hotbot.com/answers/where-is-a-dogs-heart
https://toegrips.com/dog-vital-signs-heart-respiratory-rate/
https://www.pdsa.org.uk/pet-help-and-advice/pet-health-hub/conditions/heart-problems-in-dogs
Almeida GLG, Almeida MB, Freitas LX, Santos ACM, Mattos AV (2012). Dextrocardia and Situs inversus in a dog, Vet. World 5(6):369-372, doi: 10.5455/vetworld.2012.369-372